Bugün kalp anatomisine "kalbin boşlukları" yazımla devam edeceğim. Keyifli çalışmalar...
KALBİN BOŞLUKLARI
Kalpte sol taraf tamamen arteriyel (oksijence zengin) kan bulurken, sağ tarafta tamamen venöz (oksijence fakir) kan bulunur. Kalp, dört boşluktan oluşur:
Atrium Dextrum : Sağ kulakçık
Atrium Sinistrum : Sol kulakçık
Ventriculus Dexter : Sağ karıncık
Ventriculus Sinister : Sol karıncık
1. Atrium Dextrum:
- Sağ kulakçık.
- Atrium dextrum, venöz kanın ilk toplandığı kısımdır.
- Topladığı venöz kanı ventriculus dextere gönderir.
- Atrium dextrum ile ventriculus dexter arasındaki kapak: valva tricuspidalis
- Venöz kan vücuttan vena cana superior ve vena cava inferior ile atrium dextruma gelir.
- Vena cava superior, baş ve üst ekstremitenin venöz kanını atrium dextruma getirir.
- Vena cava superior, sağ atriuma arka ve üst kısımdan giriş yapar.
- Vena cava inferior, vücudun diğer kısımlarından gelen kanı atrium dextruma getirir.
- Vena cava inferior, sağ atriuma arka ve alt taraftan giriş yapar.
- Sağ atrium’da vena cava superior ve inferior’un açıldığı kısım: crista terminalis
- Bu venlere ilaveten kalbin kendi venleri de vardır.
- Kalbin kendi venleri de sinus coronarius isimleri ven ile atrium dextruma dökülür.
- Kalbin küçük venleri (vv. cardiaca minimae) sinus coronarius’ta toplanır.
- Sinus coronarius, atrium dextrumu ostium sinus coronarius noktasında deler ve buradan içeri boşalır.
Netter Anatomi Atlası'ndan alınmış,üzerinde düzenlemeler yapılmıştır. - Auricula Dextra: Sağ atriumun melek kanadına benzeyen kapağı.
- Auricula dextra, sağ atriumun içinin bir oyuk şeklini almasını sağlar.
- Auricula dextra’ nın iç yüzünde kas kabarıntıları oluşmuştur.
- Musculi pectinati bu kas kabarıntılarına verilen isimdir.
- Musculi pectinati, atrium duvarında da bulunur.
- Atrium dextrum’da fetal dönemde aktif olan, foramen ovale isminde bir delik bulunur.
- Foramen ovale, fetüste iki atrium arasında bulunur ve kanın sağ atrium’dan sol atrium’a geçişine izin verir.
❗ Fetüste atriyel kan ve venöz kan beraber dolaşır. Bunun sebebi fetüste akciğerlerin aktif olmamasıdır. Akciğerin aktif olmadığı fetüste de kanın arteriyel ve venöz olarak ayrılmasına gerek yoktur.
❗ Fetüste akciğerlere, sadece akciğeri besleyecek kadar kan gider.
- Foramen ovale’nin fetüs dünyaya geldikten sonra 2 gün içerisinde kapanması ve artık fossa ovalis ismini alması gerekir.
- Limbus fossa ovalis yapısı da fetüste görev alan bir yapıdır. Yetişkin bireyde körelmiştir. Bu yapı da venöz kanın sağ atrium’dan sol atrium’ a geçmesine yardımcı olur.
- Atrium dextrum ile ventriculus dexter’in arasında ostium atrioventriculare dextrum adında bir açıklık bulunur. Bu açıklık valva tricuspidalis isimli kapak tarafından kapatılmıştır.
- Venöz kan sağ atriumdan sağ ventriküle ostium atrioventriculareden geçer.
- Valva tricuspidalis = valva atrioventricularis
- Valva tricuspidalis, adındaki tri- ifadesinden de anlaşılacağı üzere 3 kapakçıktan oluşur. (valva=kapak, valvula=kapakçık)
- Valva tricuspidalisteki kapakçık isimleri: cuspis anterior, cuspis posterior, cuspis septalis.
- Sol kulakçık.
- Kalbin sol kulakçık ve sol karıncığında tamamen arteriyel kan bulunur.
- Akciğerlerden gelen kan sol kulakçığa gelir.
- Akciğerlerde oksijence zenginleştirilen kan atrium sinistruma 4 adet ven ile giriş yapar.
- Bu venler: vena pulmonalis
- Vena pulmonalisler, atrium sinistruma ostia venarum pulmonalium ‘lardan açılırlar.
- Ostia venarum pulmonaliumlar, atrium sinistrumun sağında ve solunda ikişer adet olarak bulunurlar.
- Sol atrium kalbin sol-arka-üst kısmında bulunur ve bu atriumunda auricula sinistra adında kapağı mevcuttur.
- Auricula sinistra, sol atriumun oyuk şeklindeki yapısını oluşturur.
- Kas kabarıntıları bu atrimda da bulunur: mm.pectinati
- Sol atrium ve sol ventricul arasında da sağ tarafta olduğu gibi bir açıklık bulunur.
- Bu açıklık arteriyel kanın sol atriumdan sol ventriküle geçişine izin verir.
- Ostium atrioventriculare sinistrum: sol atrium ve sol ventrikül arasındaki açıklıktır.
- Bu açıklıkta bulunan kapak: valva bicuspidalis= valva mitralis
- Valva bicuspidalis adındaki bi- ifadesinden de anlaşılacağı gibi 2 kapakçıktan oluşur.
- Valva mitralisin kapakçıkları: cuspis anterior ve cuspis posterior.
- Netter Anatomi Atlası'ndan alınmış, üzerinde düzenlemeler yapılmıştır.
❗❗❗❗ EK BİLGİLER:
Atriumlar ve ventriküller arasındaki kapaklar chordae tendineae adı verilen life benzeyen yapılardan oluşmuştur.
Chordae tendineae’lar m.papillaris’ler tarafından tutulmuştur.
m.papillaris: ventrikülün kas tabakasının (trabecula carnea) bir formudur.
m.papillarisler parmağa benzer kaslardır.
m.papillaris: ventrikülün kas tabakasının (trabecula carnea) bir formudur.
m.papillarisler parmağa benzer kaslardır.
3. Ventriculus Dexter:
- Sağ ventrikül.
- Sağ atrium ile arasındaki kapak : valva tricuspidalis
- Ventriculus dexter, kalbin sternocostal yüzünün önemli bir kısmını oluşturur. Yani kalbin ön tarafını oluşturur.
- Truncus pulmonalis adında büyük bir arter sağ ventrikülden çıkar.
- Truncus pulmonalis, sağ atriumdan sağ ventriküle geçen venöz kanın akciğere gitmesini sağlayan damardır.
- Truncus pulmonalisin içindeki kan venöz kandır. buna rağmen biz bu damar ARTERDİR.
❗❗❗❗Çünkü içeriğine bakmadan diyoruz ki,
Kalpten çıkan her damar ARTERDİR.
Kalbe giren her damar VENDİR.
- Kan, sağ ventrikülden truncus pulmonalise çok hızlı geçmektedir. Bunun sebebi burada kanın yerçekimine zıt yönde hareket etmesinden dolayı büyük bir basınçla hareket etmesidir.
- Truncus pulmonalisin önünde oluşmuş bu düzlük: conus arteriosus
- Ventriculus dexter ve Truncus pulmonalisin arasında, kontrol noktası bulunması gerekir.
- bu kontrol yine bir kapak tarafından sağlanır.
- Truncus pulmonalise ait bu kapak: Valva trunci pulmonalis.
Netter Anatomi Atlası'ndan alınmış, üzerinde düzenlemeler yapılmıştır.
4. Ventriculus Sinister:
- Sol karıncık.
- Arteriyel kan sol atriumdan sol ventriküle geçer.
- Buradan sonra aorta isimli büyük damarla vücuda pompalanır.
- Sol atrium ve sol ventrikül arasındaki kapak: valva bicuspidalis=valva mitralis.
- Bu kapak 2 adet kapakçıktan oluşmuştur.
- Aorta ile sol ventrikülün arasında da bir kontrol noktası görevini gören kapak bulunmaktadır.
- Aorta ile ventriculus sinister arasındaki kapak: valva aortae
- Valva trunci pulmonalis ve valva aorta kanın geldiği yere geri dönmesini engeller.
- Kanın geri dönmesi çok tehlikelidir. bunun olmaması için kapak oluşumları bulunur.
- Bu damarlardaki kan yerçekimine zıt yönde hareket ettiği için buralarda çok büyük basınçlar bulunmalıdır. Netter Anatomi Atlası'ndan alınmış, üzerinde düzenlemeler yapılmıştır.
- Netter Anatomi Atlası'ndan alınmış, üzeerinde düzenlemeler yapılmıştır.
❗ Kalp kapakçıklarını oluşturan Chordae tendineae'lar kalbin en iç tabakası olan endocardium ikiye katlanmasıyla oluşur.
❗❗❗❗❗ VENTRİKÜLLER HAKKINDA EK BİLGİLER:
- Sol ventrikül ve sağ ventrikül arasında, ventrikülleri birbirinden ayıran bir duvar oluşumu görülür.
- Ventriküller arasındaki duvar: septum interventriculare
- Bu duvarın küçük bir kısmı membran, geri kalan kısmı kas tabakasıdır.
- Septum interventriculare'nin bir kısmının zarsı olmasının sebebi buradaki elektriksel iletinin arttırılması içindir.
- Ventriküllerin kas tabakası: trabecula carnea
- Sağ ventrikülden pampalanan kan akciğerlere, sol ventrikülden pompalanan kan tüm vücuda gider.
- Bu yüzden sol ventrikülün kas tabakası sağ ventrikülden daha kalındır.
- Bu sebepten trabecula septomarginalis, sağ ventrikülün kasılma yeteneğini arttırır.
- Trabecula septomarginalis'in moderator bandı, septum interventrikülare'den gelen kas liflerinden gelir. Amacı elektriksel iletiyi dağıtmak ve sağ ventrikülün kasılıp gevşemesine yardımcı olmaktır.
- Musculus papillarisler, trabecula carnea'nın bir formudur. chordae tendineae'lara tutunurlar. kalp kasıldığında bunları aşağı doğru çekerler ve kapakların açılmasını sağlarlar.
- Sağ ventrikülde 3 adet, sol ventrikülde 2 adet m.papillaris bulunur.
