THORAX İÇİNDEKİ YAPILAR

Yazılarımda bir hata gördüğünüzde bana bildiriniz.

Bu bölümde thorax boşluğu içindeki bazı yapılardan bahsedeceğim.

THORAX İÇİNDEKİ YAPILAR

1. Thorax İçindeki Organlar:

Thorax içinde dış solunumdan sorumlu akciğerler ve dolaşımdan sorumlu kalp bulunmaktadır. Kalp, akciğerler tarafından arteriyel hale getirilmiş kanı vücudun diğer kısımlarına; vücuttan topladığı venöz kanı da akciğerlere pompalamak ile görevlidir. Akciğerler ise dış solunum organlarıdır. Burun, pharynx, larynx ve trachea ile havayı alıp alveol kılcallarında bulunan venöz kan ile oksijen ve karbondioksit alışverişi yaparak onu arteriyel hale getirmekle görevlidir.

2. Thorax İçindeki Diğer Yapılar:

Mediastinum: İki akciğer arasındaki boşluktur. Burada kalp, aorta (aort), truncus pulmonalis, timüs bezi, n.phrenicus, trachea, oesophagus,, lenf nodları, ductus thoracicus, n.vagus vs. bulunmaktadır.

AORTA: Kalbin ventriculus sinister (sol karıncık)' inden aldığı kanı vücuda iletmekle görevli büyük damardır. Aorta, ventriculus sinisterden çıktıktan sonraki ilk parçası yukarı doğru giden 'aorta ascendens' tir. Buradan sonra aorta, aşağı doğru dönerek bir yay şeklini alır. Aortun bu yay şeklindeki parçasına 'arcus aorta' denir (***arcus=yay***). Arcus aortadan 3 farklı damar çıkar: Truncus brachiocephalicus, arteria carotis communis sinistra ve arteria subclavia sinistra. Truncus brachiocephalicus, iki ayrı dala ayrılmıştır: a. carotis communis dextra ve a. subclavia dextra. A. carotis communis'ler 'şah damarı' olarak bilinirler ve boynun sağ ve sol tarafından kafaya doğru giderler. A. subclavia'lar ise üst ekstremiteye arteriyel kan götürmekler görevlidir. Arcus aorta'dan sonra gelen aortun üçüncü parçasına 'aorta descendens' denir. Aorta descendens, aşağı doğru iner ve vücudun kalan diğer kısımlarına (bel, alt ekstremite vs.) arteriyel kan götürmek için yola çıkar. Aorta descendens, girdiği her bölgede artık o bölgeye göre isim değiştirecek: aorta thoracica (aortun ilk çıkış hali), aorta abdominalis...

TRUNCUS PULMONALIS: Ventriculus dexter' den çıkar ve sağ-sol olarak ikiye ayrılır: a. pulmonalis dextra ve a. pulmonalis sinistra. İki akciğere de venöz kan götürür. Vücuttan sağ atrium'a gelen venöz kan sağ ventriküle, oradan da truncus pulmonalis ile akciğerlere gider.

VENA CAVA SUPERIOR: Baş, boyun ve üst ekstremitenin venöz kanını sağ atrium'a getirir. 

VENA CAVA INFERIOR: Vücudun geri kalan kısımlarının venöz kanını sağ atrium' a getirir. Diaphragmadaki foramen vena cava inferior açıklığından geçerek thorax'a giriş yapar.

V. BRACHIOCEPHALICA DEXTRA VE SINISTRA: Baş, boyun ve üst ekstremitenin venöz kanını toplayıp v. subclavia ve v. jugularis interna ile birleşir. Vena cava superior'a dökülürler.

VENA PULMONALİS: Dört adettir. Her akciğerden ikişer tane çıkıp sol atrium'a gelirler. Arteriyel kanı akciğerlerden sol atrium'a taşımakla görevlidirler.

TİMUS BEZİ: Lenfoid organlardandır. İki lobu vardır. Timus bezinde T-lenfositleri gelişir. "Kazanılmış bağışıklık sisteminin hücresel savunmasında rol alan T hücreleri, vücuttaki tüm kan hücrelerinde olduğu gibi kemik iliğindeki kök hücrelerden farklılaşırlar."

TRACHEA: Soluk borusu anlamındadır. Alınan havayı larynx (gırtlak)'ten alıp akciğerlere, verilecek havayı ise akciğerlerden larynx' e taşır. Hiyalin kıkırdaklardan oluşur (cartilagines tracheales). Bu kıkırdaklar C şeklindedir ve arkaya bakan yüzü membran ile kaplıdır (pars membranacea). Bunun sebebi arkada oesophagus'un bulunmasıdır. Oesophagus, peristaltik hareketler yaparak besini mideye taşıyacağı için buradaki kıkırdak oluşumu bu hareketleri kısıtlardı. Bu sebeple trachea'nın arka yüzünde kıkırdak yoktur. Trachea, T5 vertebra seviyesinde iki kola ayrılır( bifurcatio tracea ). Bifurcatio trachea seviyesinde, trachea'nin içinde reseptör hücrelerce zengin bir bölge bulunur (carina). Trachea' ya yabancı cisim kaçtığında burası öksürük refleksinin son kez gerçekleştiği bölgedir. Yabancı cisim carina' dan ileri giderse bir daha öksürük refleksi görülmez. Trachea, bifurcatio yaparak iki bronchus oluşturur. Bronchus'lar akciğerlere giderler: bronchus principalis dexter ve bronchus principalis sinister. Sol bronchus, sağ bronchus'tan daha uzun ve daha yatay seyirlidir. Çünkü bu bronchus akciğere giderken arada kalbin büyük bir kısmı bulunmaktadır. SOL bronchus kalbi de geçmek zorunda olduğu için daha uzun ve daha yataydır. Bu farkın bir sonucu olarak SAĞ bronchus'a yabancı madde kaçma olasılığı daha fazladır. Bronchus principalis dexter, sağ akciğerin üç loblu olmasından dolayı üçe ayrılır. Bronchus principalis sinister ise sol akciğerin iki loblu olmasından dolayı iki kola  ayrılır. 

OESOPHAGUS: Yemek borusu anlamındadır. Sindirim sisteminin göğüsteki kısmıdır. Besinleri mideye iletir. Diaphragmadan hiatus oesophagus açıklığından geçerek mideye ulaşır. Besin oesophagus'ta peristaltik hareketler ile mideye iletilir. Trachea'nın arkasında bulunur.

NERVUS PHRENICUS: Plexus cervicalis'in dalıdır. Boyundan gelip thorax'ta kalp ve akciğerlerin arasında seyreder. Diaphragma siniridir. Diaphragma'ya motor ve duyusal sinir dallarını verir.  Aynı zamanda sempatik dallar da verir.  (kaynak1 , kaynak2)

VENA AZYGOS : Thorax duvarının ve karnın bir kısmının venlerini boşaltır. S1 vertebra seviyesinden yukarı doğru T4 vertebraya çıkar. Vena cava superior'a dökülür. (kaynak1)

Görseller Netter Anatomi Atlası'ndan alınmış, üzerlerinde düzenlemeler yapılmıştır.

HERKESE İYİ ÇALIŞMALAR...😇😇😇